Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

that can contain

  • 1 capax

    căpax, ācis, adj. [capio], that can contain or hold much, wide, large, spacious, roomy, capacious (in poets and in post-Aug. prose freq.; in Cic. perh. only once, and then trop; v. infra).
    I.
    Lit.: mundus, * Lucr. 6, 123:

    conchae,

    Hor. C. 2, 7, 22:

    urna,

    id. ib. 3, 1, 16; Ov. M. 3, 172:

    capaciores scyphos,

    Hor. Epod. 9, 33:

    pharetram,

    Ov. M. 9, 231:

    putei,

    id. ib. 7, 568:

    urbs,

    id. ib. 4, 439:

    ripae,

    id. Am. 3, 6, 19:

    uterus,

    Plin. 10, 33, 49, § 93:

    portus,

    id. 4, 7, 12, § 26:

    spatiosa et capax domus,

    Plin. Ep. 7, 27, 5:

    villa usibus capax,

    id. ib. 2, 17, 4:

    forma capacissima,

    Quint. 1, 10, 40:

    moles,

    Tac. A. 2, 21.—With gen.:

    circus capax populi,

    Ov. A. A. 1, 136:

    cibi vinique capacissimus,

    Liv. 9, 16, 13:

    flumen onerariarum navium capax,

    Plin. 6, 23, 26, § 99; 12, 1, 5, § 11:

    magnae sedis insula haud capax est,

    Curt. 4, 8, 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    Capacious, susceptible, capable of, good, able, apt, fit for: Demosthenes non semper implet aures meas: ita sunt avidae et capaces, etc., * Cic. Or. 29, 104:

    ingenium,

    great, Ov. M. 8, 533:

    animi ad praecepta,

    id. ib. 8, 243:

    animo majora capaci,

    id. ib. 15, 5:

    capax est animus noster,

    Sen. Ep. 92, 30.—With gen.:

    animal mentis capacius altae (i.e. homo),

    Ov. M. 1, 76:

    imperii,

    Tac. H. 1, 49; cf. id. A. 1, 13:

    aetas honorum nondum capax,

    id. H. 4, 42:

    molis tantae mens,

    id. A. 1,11: secreti, that can keep or conceal, Plin. Ep. 1, 12, 7:

    capacia bonae spei pectora,

    Curt. 8, 13, 11:

    magnorum operum,

    id. 6, 5, 29:

    ingenium omnium bonarum artium capacissimum,

    Sen. Contr. 2, praef. §

    4: cujusque clari operis capacia ingenia,

    Vell. 1, 16, 2:

    bonum et capax recta discendi ingenium,

    id. 2, 29, 5:

    laboris ac fidei,

    id. 2, 127, 3:

    ingenia fecunda et totius naturae capacissima,

    Plin. 2, 78, 80, § 190:

    doli,

    fit, suitable for, Dig. 43, 4, 1.—
    B.
    In the Lat. of the jurists (cf. capio, II. F.), that has a right to an inheritance, Dig. 34, 3, 29.— Adv.: căpācĭter, Aug. Trin. 11, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > capax

  • 2 futilis

    futtĭlis (less correctly fūtĭlis, Curt. Gr. Etym. p. 204), e, adj. [fundo; cf. futis], that easily pours out.
    I.
    Lit., only subst.: futtĭle, is, n., a water-vessel, broad above and pointed below, used at sacrifices to Vesta and Ceres, Don. Ter. And. 3, 5, 3; Ter. Phorm. 5, 1, 19; Schol. Stat. Th. 8, 297; Schol. Hor. A. P. 231; Serv. Verg. A. 11, 339.—
    II.
    Transf., in gen., that can not contain (very rare):

    canes,

    that void their excrement through fear, Phaedr. 4, 18, 33:

    glacies,

    brittle, Verg. A. 12, 740.—
    B.
    Trop., untrustworthy, vain, worthless, futile (class.;

    syn.: frivolus, vanus, levis): servon fortunas meas me commisisse futtili!

    Ter. And. 3, 5, 3; cf.:

    irrideamus haruspices: vanos, futtiles esse dicamus,

    Cic. Div. 1, 19, 36; and:

    quis non odit sordidos, vanos, leves, futtiles?

    id. Fin. 3, 11, 38:

    locutores (with leves et importuni),

    Gell. 1, 15, 1:

    auctor,

    Verg. A. 11, 339:

    competitores,

    Gell. 4, 8, 4; Enn. ap. Non. 511, 6 (Trag. v. 349 Vahl.):

    futtiles commenticiaeque sententiae,

    Cic. N. D. 1, 8, 18; cf.:

    dicit quaedam futtilia et frivola,

    Gell. 16, 12, 1:

    opes ejus, quae futiles et conruptae sunt,

    Sall. H. Fragm. 1, 41, 20 Dietsch:

    alacritas,

    Cic. Tusc. 4, 17, 37:

    laetitiae,

    id. ib. 5, 6, 16:

    et caducum tempus,

    Plin. Ep. 3, 7, 14:

    lingua,

    Phaedr. 5, 2, 10:

    de causa,

    Plin. 33, 2, 8, § 32:

    nec futilis ictus,

    Sil. 15, 797.— Hence, adv., in vain, idly, uselessly (anteand post-class.).
    1.
    Form futtĭle: factum futtile, Enn. ap. Non. 514, 14 (Trag. v. 350 Vahl.):

    provenisti,

    Plaut. Stich. 2, 2, 73 Ritschl.—
    2.
    Form futtĭlĭter:

    blaterata,

    App. Mag. p. 275:

    futile futtiliter,

    Non. 514, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > futilis

  • 3 futtilis

    futtĭlis (less correctly fūtĭlis, Curt. Gr. Etym. p. 204), e, adj. [fundo; cf. futis], that easily pours out.
    I.
    Lit., only subst.: futtĭle, is, n., a water-vessel, broad above and pointed below, used at sacrifices to Vesta and Ceres, Don. Ter. And. 3, 5, 3; Ter. Phorm. 5, 1, 19; Schol. Stat. Th. 8, 297; Schol. Hor. A. P. 231; Serv. Verg. A. 11, 339.—
    II.
    Transf., in gen., that can not contain (very rare):

    canes,

    that void their excrement through fear, Phaedr. 4, 18, 33:

    glacies,

    brittle, Verg. A. 12, 740.—
    B.
    Trop., untrustworthy, vain, worthless, futile (class.;

    syn.: frivolus, vanus, levis): servon fortunas meas me commisisse futtili!

    Ter. And. 3, 5, 3; cf.:

    irrideamus haruspices: vanos, futtiles esse dicamus,

    Cic. Div. 1, 19, 36; and:

    quis non odit sordidos, vanos, leves, futtiles?

    id. Fin. 3, 11, 38:

    locutores (with leves et importuni),

    Gell. 1, 15, 1:

    auctor,

    Verg. A. 11, 339:

    competitores,

    Gell. 4, 8, 4; Enn. ap. Non. 511, 6 (Trag. v. 349 Vahl.):

    futtiles commenticiaeque sententiae,

    Cic. N. D. 1, 8, 18; cf.:

    dicit quaedam futtilia et frivola,

    Gell. 16, 12, 1:

    opes ejus, quae futiles et conruptae sunt,

    Sall. H. Fragm. 1, 41, 20 Dietsch:

    alacritas,

    Cic. Tusc. 4, 17, 37:

    laetitiae,

    id. ib. 5, 6, 16:

    et caducum tempus,

    Plin. Ep. 3, 7, 14:

    lingua,

    Phaedr. 5, 2, 10:

    de causa,

    Plin. 33, 2, 8, § 32:

    nec futilis ictus,

    Sil. 15, 797.— Hence, adv., in vain, idly, uselessly (anteand post-class.).
    1.
    Form futtĭle: factum futtile, Enn. ap. Non. 514, 14 (Trag. v. 350 Vahl.):

    provenisti,

    Plaut. Stich. 2, 2, 73 Ritschl.—
    2.
    Form futtĭlĭter:

    blaterata,

    App. Mag. p. 275:

    futile futtiliter,

    Non. 514, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > futtilis

  • 4 vacantia

    văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., of space, etc.
    1.
    Absol.:

    quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,

    Lucr. 1, 507; so,

    spatium,

    id. 2, 1053; 6, 1029:

    inane,

    id. 1, 520:

    villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,

    Cic. Att. 13, 52, 1:

    tota domus superior vacat,

    id. ib. 13, 12, 10:

    aedes,

    Plaut. Cas. 3, 1, 7:

    maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,

    to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:

    locus,

    id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:

    ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,

    Ov. M. 2, 256:

    odi cum late splendida cera vacat,

    id. Am. 1, 11, 20:

    haec fiunt dum vacat harena,

    Sen. Ep. 7, 4.—
    2.
    With abl. (so most freq.):

    illa natura caelestis et terra vacat et umore,

    Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:

    mens vacans corpore,

    id. ib. 1, 10, 25:

    hoste vacare domos,

    Verg. A. 3, 123:

    (domus) quae Igne vacet,

    Ov. M. 2, 764:

    custode vacans,

    id. ib. 2, 422:

    ora vacent epulis,

    i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —
    3.
    With ab:

    haec a custodiis classium loca maxime vacabant,

    Caes. B. C. 3, 25.—
    B.
    Transf., to be vacant. free from, without, unoccupied, etc.
    1.
    With abl.:

    ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,

    Cic. Off. 1, 38, 136:

    nulla vitae pars vacare officio potest,

    id. ib. 1, 2, 4:

    omni curatione et administratione rerum (dii),

    id. N. D. 1, 1, 2:

    studiis,

    id. de Or. 3, 11, 43:

    curā et negotio,

    id. Leg. 1, 3, 8:

    vitio,

    id. ib. 3, 3, 10:

    culpā,

    id. Fam. 7, 3, 4:

    criminibus,

    Quint. 10, 1, 34:

    febri,

    Cels. 2, 14 med.:

    morbis,

    Dig. 21, 1, 53:

    amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,

    keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:

    respublica et milite illic et pecuniā vacet,

    be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—
    2.
    With ab and abl.:

    nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,

    Cic. Brut. 78, 272:

    (rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,

    id. Deiot. 9, 27:

    a publico officio et munere,

    id. Div. 2, 2, 7:

    ab opere (milites),

    Caes. B. C. 3, 76:

    ne quando a metu ac periculis vacarent,

    Liv. 7, 1:

    vacant ab imbecillis valetudinaria,

    Col. 12, 3, 8:

    a culpā,

    Sen. Ep. 97, 1:

    a periculo,

    id. Q. N. 6, 1, 1:

    a negotiis,

    Phaedr. 3 prol.—
    II.
    In partic.
    A.
    To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:

    quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,

    Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:

    festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,

    Hor. C. 3, 18, 11:

    si vacabis,

    Cic. Att. 12, 38, 2:

    si forte vacas,

    Hor. Ep. 2, 2, 95.—
    2.
    After the Aug. per. esp. freq.
    a.
    Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):

    philosophiae, Quinte, semper vaco,

    Cic. Div. 1, 6, 10:

    in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,

    Plin. Ep. 3, 5, 15:

    huic uni negotio vacare,

    Vell. 2, 114, 1:

    ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,

    Curt. 6, 7, 21:

    paulum etiam palaestricis,

    Quint. 1, 11, 15:

    studio operis pulcherrimi,

    id. 12, 1, 4:

    foro,

    id. 10, 1, 114:

    clientium negotiis,

    Tac. A. 16, 22:

    non discendo tantum juri, sed etiam docendo,

    Quint. 12, 1, 10:

    libellis legendis ac rescribendis,

    Suet. Aug. 45:

    queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,

    have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:

    dum perago tecum pauca sed apta, vaca,

    Ov. Am. 2, 2, 2.—
    b.
    Vacare ad aliquid:

    non vaco ad istas ineptias,

    Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):

    in grande opus,

    Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:

    sternere acies,

    Stat. Th. 8, 185.—
    c.
    Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).
    (α).
    With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:

    tunc et elegiam vacabit in manus sumere,

    Quint. 10, 1, 58:

    non vacabit incohare haec studia,

    id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—
    (β).
    With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:

    nobis venari nec vacat nec libet,

    Plin. Ep. 9, 16, 1:

    non vacat exiguis rebus adesse Jovi,

    Ov. Tr. 2, 216:

    nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,

    id. M. 5, 334:

    obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,

    Quint. 10, 3, 27:

    cui esse diserto vacet,

    id. 11, 1, 50:

    quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,

    Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:

    teneri properentur amores, Dum vacat,

    Ov. Am. 3, 1, 70:

    si vacat,

    Juv. 1, 21. —
    B.
    Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:

    cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,

    Liv. 42, 4, 3:

    fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,

    Dig. 41, 3, 37:

    si nemo sit, bona vacabunt,

    ib. 38, 7, 2 fin.
    2.
    Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:

    si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,

    Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:

    rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,

    Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:

    rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,

    id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.
    A.
    Empty, unoccupied, without an owner, vacant:

    locus,

    Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:

    metaphora... vacantem locum occupare debet,

    Quint. 8, 6, 18:

    regnum,

    Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:

    saltus,

    Verg. G. 3, 477:

    balneae,

    Tac. H. 3, 11:

    bona,

    Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:

    ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,

    Tac. A. 3, 28.—
    B.
    Of women, single, unmarried, without a husband:

    qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,

    Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—
    C.
    Of persons, at leisure, unoccupied, idle:

    nec petiit animum vacantem,

    Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):

    vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,

    Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > vacantia

  • 5 vaco

    văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., of space, etc.
    1.
    Absol.:

    quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,

    Lucr. 1, 507; so,

    spatium,

    id. 2, 1053; 6, 1029:

    inane,

    id. 1, 520:

    villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,

    Cic. Att. 13, 52, 1:

    tota domus superior vacat,

    id. ib. 13, 12, 10:

    aedes,

    Plaut. Cas. 3, 1, 7:

    maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,

    to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:

    locus,

    id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:

    ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,

    Ov. M. 2, 256:

    odi cum late splendida cera vacat,

    id. Am. 1, 11, 20:

    haec fiunt dum vacat harena,

    Sen. Ep. 7, 4.—
    2.
    With abl. (so most freq.):

    illa natura caelestis et terra vacat et umore,

    Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:

    mens vacans corpore,

    id. ib. 1, 10, 25:

    hoste vacare domos,

    Verg. A. 3, 123:

    (domus) quae Igne vacet,

    Ov. M. 2, 764:

    custode vacans,

    id. ib. 2, 422:

    ora vacent epulis,

    i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —
    3.
    With ab:

    haec a custodiis classium loca maxime vacabant,

    Caes. B. C. 3, 25.—
    B.
    Transf., to be vacant. free from, without, unoccupied, etc.
    1.
    With abl.:

    ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,

    Cic. Off. 1, 38, 136:

    nulla vitae pars vacare officio potest,

    id. ib. 1, 2, 4:

    omni curatione et administratione rerum (dii),

    id. N. D. 1, 1, 2:

    studiis,

    id. de Or. 3, 11, 43:

    curā et negotio,

    id. Leg. 1, 3, 8:

    vitio,

    id. ib. 3, 3, 10:

    culpā,

    id. Fam. 7, 3, 4:

    criminibus,

    Quint. 10, 1, 34:

    febri,

    Cels. 2, 14 med.:

    morbis,

    Dig. 21, 1, 53:

    amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,

    keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:

    respublica et milite illic et pecuniā vacet,

    be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—
    2.
    With ab and abl.:

    nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,

    Cic. Brut. 78, 272:

    (rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,

    id. Deiot. 9, 27:

    a publico officio et munere,

    id. Div. 2, 2, 7:

    ab opere (milites),

    Caes. B. C. 3, 76:

    ne quando a metu ac periculis vacarent,

    Liv. 7, 1:

    vacant ab imbecillis valetudinaria,

    Col. 12, 3, 8:

    a culpā,

    Sen. Ep. 97, 1:

    a periculo,

    id. Q. N. 6, 1, 1:

    a negotiis,

    Phaedr. 3 prol.—
    II.
    In partic.
    A.
    To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:

    quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,

    Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:

    festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,

    Hor. C. 3, 18, 11:

    si vacabis,

    Cic. Att. 12, 38, 2:

    si forte vacas,

    Hor. Ep. 2, 2, 95.—
    2.
    After the Aug. per. esp. freq.
    a.
    Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):

    philosophiae, Quinte, semper vaco,

    Cic. Div. 1, 6, 10:

    in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,

    Plin. Ep. 3, 5, 15:

    huic uni negotio vacare,

    Vell. 2, 114, 1:

    ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,

    Curt. 6, 7, 21:

    paulum etiam palaestricis,

    Quint. 1, 11, 15:

    studio operis pulcherrimi,

    id. 12, 1, 4:

    foro,

    id. 10, 1, 114:

    clientium negotiis,

    Tac. A. 16, 22:

    non discendo tantum juri, sed etiam docendo,

    Quint. 12, 1, 10:

    libellis legendis ac rescribendis,

    Suet. Aug. 45:

    queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,

    have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:

    dum perago tecum pauca sed apta, vaca,

    Ov. Am. 2, 2, 2.—
    b.
    Vacare ad aliquid:

    non vaco ad istas ineptias,

    Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):

    in grande opus,

    Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:

    sternere acies,

    Stat. Th. 8, 185.—
    c.
    Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).
    (α).
    With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:

    tunc et elegiam vacabit in manus sumere,

    Quint. 10, 1, 58:

    non vacabit incohare haec studia,

    id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—
    (β).
    With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:

    nobis venari nec vacat nec libet,

    Plin. Ep. 9, 16, 1:

    non vacat exiguis rebus adesse Jovi,

    Ov. Tr. 2, 216:

    nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,

    id. M. 5, 334:

    obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,

    Quint. 10, 3, 27:

    cui esse diserto vacet,

    id. 11, 1, 50:

    quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,

    Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:

    teneri properentur amores, Dum vacat,

    Ov. Am. 3, 1, 70:

    si vacat,

    Juv. 1, 21. —
    B.
    Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:

    cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,

    Liv. 42, 4, 3:

    fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,

    Dig. 41, 3, 37:

    si nemo sit, bona vacabunt,

    ib. 38, 7, 2 fin.
    2.
    Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:

    si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,

    Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:

    rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,

    Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:

    rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,

    id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.
    A.
    Empty, unoccupied, without an owner, vacant:

    locus,

    Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:

    metaphora... vacantem locum occupare debet,

    Quint. 8, 6, 18:

    regnum,

    Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:

    saltus,

    Verg. G. 3, 477:

    balneae,

    Tac. H. 3, 11:

    bona,

    Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:

    ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,

    Tac. A. 3, 28.—
    B.
    Of women, single, unmarried, without a husband:

    qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,

    Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—
    C.
    Of persons, at leisure, unoccupied, idle:

    nec petiit animum vacantem,

    Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):

    vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,

    Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > vaco

См. также в других словарях:

  • CAN-SPAM Act of 2003 — Full title Controlling the Assault of Non Solicited Pornography And Marketing Act of 2003 Acronym CAN SPAM Act Enacted by the 108th United States Congress …   Wikipedia

  • Contain — Con*tain , v. t. [imp. & p. p. {Contained}; p. pr. & vb. n. {Containing}.] [OE. contenen, conteinen, F. contenir, fr. L. continere, tentum; con + tenere to hold. See {Tenable}, and cf. {Countenance}.] 1. To hold within fixed limits; to comprise;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • contain — containable, adj. /keuhn tayn /, v.t. 1. to hold or include within its volume or area: This glass contains water. This paddock contains our best horses. 2. to be capable of holding; have capacity for: The room will contain 75 persons safely. 3.… …   Universalium

  • contain — con•tain [[t]kənˈteɪn[/t]] v. t. 1) to hold or include within its volume or area: This glass contains water[/ex] 2) to have as contents or constituent parts; comprise; include 3) to be capable of holding; have capacity for 4) to keep under proper …   From formal English to slang

  • contain — contain, hold, accommodate denote to have or be capable of having within. To contain is to have within or to have as an element, fraction, or part; to hold is to have the capacity to contain or to retain; thus, a bookcase that holds (is capable… …   New Dictionary of Synonyms

  • Can't You See That She's Mine — was the fourth single released in the United States by the Dave Clark Five. Written by Dave Clark and Mike Smith, it reached #4 on the Billboard 100 charts for the week of July 18, 1964. (1) The song is somewhat unusual for British Invasion bands …   Wikipedia

  • That's Entertainment! — Infobox Film | name = That s Entertainment! caption =2004 DVD release director = Jack Haley, Jr. producer = Jack Haley Jr. writer = Jack Haley Jr. starring =Frank Sinatra Fred Astaire Bing Crosby Gene Kelly music =Henry Mancini cinematography =… …   Wikipedia

  • Beverage can — pop top redirects here. For the software company, see PopTop Software. pop cap redirects here. For the software company, see PopCap Games. The stay tab opening mechanism characteristic of most post 1980s drinking cans A beverage can is a tin can… …   Wikipedia

  • 1066 and All That — Infobox Book name = 1066 and All That title orig = 1066 and All That: A Memorable History of England, comprising all the parts you can remember, including 103 Good Things, 5 Bad Kings and 2 Genuine Dates translator = image caption = Later… …   Wikipedia

  • All That Fall — is a one act radio play by Samuel Beckett produced following a request [It has been reported that Beckett wrote this play following a commission from the BBC. This is not correct. Hugh Kenner advises that Beckett had written only some of his… …   Wikipedia

  • consist of, contain — These words are used interchangeably, but contain is a synonym only of consist of, not consist in. Consist of and contain express the notion that something so exists that something else can be placed or noticed within it: The can contains… …   Dictionary of problem words and expressions

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»